W Szkole Podstawowej nr 7 w Szczecinie podejmujemy wiele zadań wspierających naszych najmłodszych podopiecznych w procesie rozpoczynania przez nich nauki w oddziałach przedszkolnych oraz klasach pierwszych.
Zróżnicowany wiek dzieci niesie za sobą potrzebę indywidualizowania wszelkich działań edukacyjnych i wychowawczych. Ich efektywność w dużej mierze zależy od poziomu rozwoju emocjonalnego i społecznego dzieci, a w szczególności od ich poczucia bezpieczeństwa i motywacji wewnętrznej do nauki. Im bardziej atrakcyjne i aktywizujące są planowane zajęcia, tym łatwiej najmłodsi rozstają się z rodzicami u progu szkoły i chętniej angażują się w proponowane im działania.
Tę zależność nauczyciele znają od lat i dlatego w toku procesu lekcyjnego stosują różnorodne metody oparte na działaniach praktycznych i poznawaniu wielozmysłowym , zmieniają rodzaje proponowanych aktywności, dostosowują odpowiednio zadania do potrzeb i możliwości psychofizycznych dzieci oraz korzystają w coraz większym stopniu ze sprzętu multimedialnego.
A co się dzieje w świetlicy? Tu często nasi wychowankowie podzieleni na dwie grupy wiekowe 0-I i II-III spędzają więcej czasu niż ten, ujęty w tygodniowym planie na realizację podstawy programowej. Wielokrotnie lekceważony przez rodziców i dzieci autorytet wychowawców świetlicy, brak narzędzi motywujących w postaci ocen oraz nieprzewidywalność liczby i wieku członków grupy, która będzie przebywać w określonym czasie w świetlicy, wymagają od nauczycieli szczególnych umiejętności planowania pracy i jej organizowania. Przy tym należy wziąć także pod uwagę fakt, iż dzieci często korzystają z opieki świetlicowej systematycznie przez cztery kolejne lata i zaproponowanie im zajęć opartych na planie pracy niezmiennie krążącym wokół tych samych zagadnień i treści nie wpływa pozytywnie na ich zaangażowanie, nie wspominając już o wątpliwej wartości edukacyjnej tych zajęć.
Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, dokonując każdego roku ewaluacji podejmowanych działań oraz analizując informacje na temat potrzeb i zainteresowań dzieci uzyskanych od nich samych i ich rodziców doszliśmy do wniosku, że znaleźliśmy sposób na pozytywne nastawienie siebie i naszych podopiecznych do codziennych zmagań z czasem oczekiwania na przyjście pracujących rodziców.
W roku szkolnym 2011/2012 po raz pierwszy zaproponowaliśmy plan pracy oparty na realizacji projektu edukacyjnego. Pomysł ten świetnie wkomponował się w nasz system wspierający dzieci 5 i 6 letnie w przekraczaniu progu szkolnego. Jako najbardziej usystematyzowany jego element, konsekwentnie realizowany w grupach 0-I od września do czerwca, pozytywnie wpłynął na rozwój umiejętności adaptacyjnych najmłodszych dzieci. Nawiązały one relacje rówieśnicze w oparciu o współdziałanie, pomoc koleżeńską, naśladownictwo i poczucie przynależności do tej samej społeczności szkolnej, którą tworzyli już uczniowie klas pierwszych po uroczystym pasowaniu.
Zadania, które postawiliśmy przed całą grupą realizując projekt miały na celu przygotowanie dzieci do życia w grupie, szkole, społeczeństwie. Projekt nie tylko sprzyjał przyswajaniu wiadomości, lecz także uczył rozwiązywania konfliktów, dzielenia się odpowiedzialnością za realizację planów, wymiany zdań, poglądów czy sugestii.
Dzieci pracując metodą projektu są bardziej kreatywne, rozwijają swoje zdolności poznawcze oraz uczą się współpracy. Uczą się także szukania i selekcjonowania informacji, rozmowy z ludźmi ważnymi dla ich projektu, a także poznają możliwości techniki komputerowej i internetu. Udział w projekcie pozwala również na przełamywanie własnych słabości (np. nieśmiałości, braku wiary w siebie).
Praca z wykorzystaniem tej metody, ze względu na wysoką efektywność, może być stosowana w zróżnicowanej wiekowo grupie, dlatego zastosowanie jej w świetlicy jest szczególnie zasadne. Planowane działania nauczycieli i zadania dla uczniów dostosowane odpowiednio do możliwości i potrzeb dzieci na poszczególnych poziomach nauczania gwarantują osiągnięcie założonych celów edukacyjnych i wychowawczych.
Realizowany w roku szkolnym 2012/2013 projekt jest kontynuacją działań wychowawców świetlicy z poprzedniego roku, kiedy poszukując cech charakterystycznych i kultur różnych krajów dzieci miały okazję poznać świat baśni polskich, skandynawskich, rosyjskich i chińskich. Pozytywna ocena atrakcyjności zajęć i zaangażowanie uczestników w realizację poprzedniego projektu „Świat baśni – baśnie świata” skłoniła nauczycieli do decyzji wyboru tej formy pracy także w bieżącym roku szkolnym. Planując działania edukacyjne i wychowawcze oparto się na metodach aktywizujących pracę dzieci, rozbudzających ich naturalne potrzeby twórcze i poznawcze.
Projekt „Świat sztuki – sztuka świata” wprowadza uczniów w świat twórczości, która jest jednym z przejawów ludzkiej kultury i od zawsze towarzyszyła człowiekowi w pracy, zabawie, odpoczynku. Z początku służąc celom praktycznym – pomagała w pracy zespołowej, była formą komunikacji, później stała się także elementem tożsamości zbiorowej. Dlatego w planowanej prezentacji sztuki zaakcentowano narodowe i regionalne pojmowanie kultury w wybranych pięciu krajach europejskich: Polsce, Anglii, Grecji, Francji i we Włoszech. Zagadnienia związane z malarstwem, rzeźbą, architekturą i muzyką ściśle korelują z tematyką historii i geografii tych państw.
Przedstawiamy poniżej obydwa projekty oraz prezentacje multimedialne zawierające dokumentację sposobu ich realizacji. Wierzymy, iż zawarte w nich obrazy twórczych wysiłków naszych podopiecznych zainspirują innych nauczycieli do stosowania tej metody pracy w świetlicy.
|
Joanna Chłopecka
|
